System wartości, a wychowanie dzieci

Proces wychowania dzieci najczęściej przebiega w sposób nieuświadomiony. Dzieci wielu rzeczy uczą sie poprzez naśladownictwo, zwłaszcza swoich rodziców.

W naszej kuchni przez pewien czas zakładaliśmy na gałki od szafek gumki by uniemożliwić naszemu synkowi wyjmowanie z nich naczyń. Z czasem Adaś przyjął zasadę, że gumki powinny być pozakładane i sam je zakładał, pomimo że miały jemu utrudniać zabawę. Czasem podnosił nawet płacz, gdy zapominając, że to jego zadanie, sami je zakładaliśmy.

Z drugiej strony, dziecko może przejmowac świadomie system wartości rodziców, ale robi to najczęściej tylko wtedy, gdy widzi, że rodzice są szczęśliwi. Jeżeli natomiast obserwuje rodzinne tragedie, np.: rodziców pogrążonych w nałogu alkoholizmu, upokarzaną matkę lub agresywnego ojca, albo oboje rodziców używających jakiejkolwiek przemocy fizycznej czy psychicznej, to na nic się zda ich wielkie zaangażowanie religijne czy społeczne. Dziecko nie będzie chciało korzystać ze wzorca, który nie prowadzi rodziców do szczęścia.

Bądźcie więc dobrymi ludźmi, a będziecie mieli dobre dzieci. Nie ma złych dzieci bez błędów wychowawczych rodziców. Nie liczcie na to, że odniesiecie sukces mówiąc dziecku, np. że palenie tytoniu jest złe i szkodliwe, zaciągając się dymem z papierosa. Wniosek dziecko wyciągnie jeden: “palenie jest fajne i świadczy o dorosłości”. Po latach może pojawić się drugi wniosek: “rodzice mnie nie kochali, skoro paląc niszczyli zdrowie swoje i moje”.

aut. Bogusław Zaremba